سه صافی

 Les trois passoires

 Un jour quelqu'un vient trouver Socrate et lui dit : "Sais-tu ce que je viens d'apprendre sur ton ami ?

 - Un instant, répondit Socrate. Avant que tu me racontes, j'aimerais te faire passer un test, celui des trois passoires. - Les trois passoires? ... 

- Mais oui, reprit Socrate. Avant de me raconter toutes sortes de choses sur les autres, il est bon de prendre le temps de filtrer ce que l'on aimerait dire. C'est ce que j'appelle le test des 3 passoires. La première passoire est celle de la vérité. As-tu vérifié si ce que tu veux me dire est vrai? 

- Non. J'en ai simplement entendu parler...

 - Très bien. Tu ne sais donc pas si c'est la vérité. Essayons de filtrer autrement en utilisant une deuxième passoire, celle de la bonté. Ce que tu veux m'apprendre sur mon ami, est-ce quelque chose de bon ?

 - Ah non ! Au contraire. - 

Donc, continua Socrate, tu veux me raconter de mauvaises choses sur lui et tu n'es même pas certain qu’elles soient vraies. Tu peux peut-être encore passer le test, car il reste une passoire, celle de l'utilité. Estil utile que tu m'apprennes ce que mon ami aurait fait ? 

- Non. Pas vraiment.

 - Alors, conclut Socrate, si ce que tu as à me raconter n'est ni vrai, ni bien, ni utile, pourquoi vouloir me le dire ? "

روزی کسی نزد سقراط آمد و گفت :" می دانی جه چیزی در مورد دوستت فهمیدم."

-              سقراط گفت:  قبل از اینکه مطلب را برایم بگویی، لحظه ای صبر کن، می خواهم از تو امتحانی کنم و تو را از سه صافی عبور دهم.

-              سه صافی؟

-              البته، قبل از آنکه هر چیزی در باره دیگران بگویی، خوب است  وقت بگذاری و خبرت را از صافی عبور دهی. من این امتحان را عبور از سه صافی می نامم. اولین صافی "حقیقت" است. آیا درباره درستی آنچه که می خواهی بگویی تحقیق کرده ای ؟

-              نه من فقط شنیده ام که می گویند...

-              خیلی خوب ، پس تو هنوز نمی دانی که شنیده ات درست باشد. با دومین صافی مطلب را طوری دیگر از صافی می گذرانیم. و آن در باره "خوبی" مطلب است. آنچه می خواهی در باره دوستم بگویی، آیا چیز خوبی است؟

-              نه، برعکس.

-              پس تو می خواهی چیزبدی راجع به او بگویی و از درستی آن اطمینان نداری.  خوب ، تو هنوز می توانی از آزمایش موفق خارج شوی زیرا هنوز یک صافی دیگر باقی مانده است و آن هم "مفید" بودن خبر توست. آیا اطلاع دادن تو راجع به  آنچه که دوست من احتمالا انجام داده است فایده ای دارد؟

-              نه حقیقتا!

-              سقراط این گونه نتیجه گرفت : اگر آنچه می خواهی بگویی نه حقیقت دارد نه خوب است و نه فایده دارد پس چرا می خواهی بگویی؟